Evaluatie aanpassing FTK 2018

In opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft Willis Towers Watson onderzocht of de aanpassing van het financieel toetsingskader (FTK), zoals dat vanaf 1 januari 2015 van kracht is, heeft bijgedragen aan de beleidsdoelen die de politiek bij de aanpassing stelde. Vandaag is het rapport vergezeld van een begeleidende brief vanuit het ministerie, aan de Tweede Kamer gezonden.

Het FTK is in de oorspronkelijke vorm ingevoerd in 2007. Het FTK, dat onderdeel uitmaakt van de tegelijkertijd ingevoerde Pensioenwet, is te beschouwen als de modernisering en nadere uitwerking van hetgeen voordien in de Pensioen- en Spaarfondsenwet was vastgelegd. Al enige jaren later werd geconstateerd dat het kader op onderdelen tekortkomingen vertoonde. Dat heeft ertoe geleid dat de overheid in 2009 de commissies Frijns en Goudswaard instelde, maar ook het FTK als zodanig liet evalueren. Terwijl het debat over herinrichting van de tweede pijler voortduurde heeft het toenmalig kabinet in 2014 besloten dat onderhoud aan het FTK niet langer op zich kon laten wachten. Belangrijke aanleidingen daarvoor waren de dringende behoefte aan duidelijkheid over de toedeling van mee- en tegenvallers, maar ook de tekortkoming dat de rentestand op het meetmoment zeer bepalend kon zijn voor ingrepen. De Wet aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen is het resultaat van dat onderhoud. Op verzoek van de Eerste Kamer is drie jaar nadien nu de evaluatie van het destijds getroffen onderhoud aan de orde.

Een algemene conclusie van ons onderzoek is dat de meerderheid van de respondenten tamelijk positief is over de aanpassingen van het FTK, maar dat een aantal specifieke maatregelen niet of te weinig heeft bijgedragen aan het ermee nagestreefde beleidsdoel. In het rapport gaan we daarop per doel en per maatregel in en worden de bevindingen geduid.

Waar fondsen en overige partijen niet of minder positief zijn over het FTK en de aanpassingen ervan, is het de vraag of dat in het FTK te ondervangen is zonder het contract waarop het FTK toeziet in essentie te wijzigen. Die essentie is gelegen in een nominaal garantiestreven. Het FTK bevat elementen (ten dele door de aanpassing ervan) waarin dat garantiestreven rekkelijk kan worden behandeld, ten gunste van een op verwachte overrendementen gebaseerd toeslagbeleid. Wij zijn van mening dat een nog rekkelijker interpretatie min of meer impliceert dat het garantiestreven wordt verlaten, waarmee het contract in de kern zou worden gewijzigd.

Hieronder vindt u een greep uit artikelen, consultaties en onderzoeken die Willis Towers Watson eerder heeft gepubliceerd met betrekking tot het FTK: